We gaan in deel 2 van de bouw van de nieuwe keerlus wat meer in op details van de bouw.

Modulebakken

Even voor het idee, al onze modulebakken bestaan uit een een populier multiplex bak (lekker licht), waar in een 2 cm dikke HD-XPS plaat is gelijmd (deze plaat wordt o.a. in de bouw gebruikt voor dak- en vloerisolatie). DE maatvoering is 60 of 80 cm diep en 120 cm lang, de hoogte is 14 cm.

De koppeling geschiedt met de bekende slotbouten en vleugelmoeren M8. De boorgaten hebben we voorzien van een stukje aluminium buis, zodat dit gat wat minder aan slijtage onderhevig is, dan wanneer het onbewerkt hout is. Hierdoor is de speling gering en geeft het bij overgangen van de bakken nagenoeg geen probleem met hoogteverschillen.

In een ander artikel komen een keer terug voor een uitgebreidere beschrijving van de modulebakken.

Spoorovergang modulebakken

Bij een modulebaan horen door de gekozen opzet nu eenmaal scheiding in de sporen, bij de overgangen van deze bakken. Er zijn al diverse methodes in omloop en elk heet zo zijn voors en zijn tegens. In de al bestaande modulebakken hebben wij gekozen voor een strookje blank epoxy printplaat aan weerszijden van de overgang, waar de einden van het spoor op gesoldeerd zijn.

Dit is nogal bewerkelijk en vooral het “onzichtbaar” wegwerken is een hele klus op zich. Diverse clubs en individuele modelspoorders, hebben hiervoor een handige oplossing gemaakt en in de aanbieding. Voor deze nieuwe keerlus hebben wij gekozen voor het artikel “Midi-biels h0” van modulebaan.nl, die voor dit soort dingen diverse oplossingen aanbieden.

De afbeelding hierboven toot een moment tijdens de aanleg van de keerlus. Op de voorgrond zien we een overgang tussen de modulebakken. Het binnenste spoor is al gelegd, terwijl de twee buitenste sporen juist worden aangelegd. Het middelste spoor is ongeveer halverwege de keerlus.

In onderstaande afbeelding is de overgang wat meer in detail te zien, waar wij gebruik hebben gemaakt van de eerder genoemde “Midi-biels-h0”. Deze wordt geleverd als een setje van twee stukken bielsmat, die eenvoudig van elkaar kunnen worden losgemaakt, dankzij de aanwezige groef in de geleverde set. Elk zetje is dan ook bedoeld voor één overgang.

Met een beetje passen en meten, kunnen de beide stukjes biels zodanig geplaatst worden, dat deze netjes op de overgang aansluiten. Bij een overgang in een bocht of schuin spoor, zal het meestal nodig zijn dat aan een zijde iets van het stukje bielsmat af te zagen, daar waard dit oversteekt op de ander modulebak.

Markeer de positie van de stukjes biels na het positioneren goed, waarna deze op de ondergrond worden gelijmd met contactlijm. In ons geval hebben wij de markering gedaan met enkele spelden, die in de kurkbedding en de laag HD-XPS zijn gestoken.

Voorlopig hebben wij de stukjes biels niet nog extra vastgezet. Mogelijk verdient het aanbeveling, deze met een spijkertje of schroefje aan de rand van de overgang van de modulebak te bevestigen. De praktijk zal uitwijzen of dit nodig is of niet.

Rails leggen op overgang

Bij het leggen van de rails op de overgangen, moet er daar waar de stukjes bielsmat geplaatst zijn, natuurlijk een overeenkomstig deel bielsmat uit het te leggen spoor worden verwijderd. Dit zal zich in de praktijk vanzelf wijzen.

Misschien ten overvloede maar hier toch vermeld: zorg er voor dat een koppeling tussen twee lengtes flexibel rail, tenminste een 15 à 20 cm van de overgang bevindt. Ik elk geval nooit op de overgang, in het speciaal bij het leggen van flexibele rails. Dit leidt onvermijdelijk tot hoekige overgangen, iets wat we altijd moeten voorkomen.

Eerst solderen

Als de rails gelegd zijn, moeten deze eerst aan de stukjes bielsmat worden bevestigd, daarna kan er pas de zaag in gezet worden. Het bevestigen doen we door de blanke railstaven op de stukjes bielsmat te solderen. Hiervoor gebruiken we bij voorkeur harskernsoldeer en het liefst geen soldeerpasta of flux. In dat laatste geval altijd zuurvrije middelen gebruiken en na het solderen goed reinigen met een zeepsopje.

Zorg bij het solderen er voor , dat de rails goed op temperatuur zijn, anders ontstaan er koude lassen of soldeert het helemaal niet. Het soldeer moet als vanzelf goed vloeien. Het gebruik van een soldeerbout van tenminste 60W of meer is een voorwaarde voor een goed resultaat.

Let er ook op dat bij het solderen niet teveel warmte wordt toegevoerd, waardoor de kunststof bielsmat gaat smelten. Hierdoor kan bij bogen de afstand tussen de spoorstaven veranderen, met alle nadelige gevolgen voor de goede rijeigenschappen als resultaat.

Als laatste doorzagen

Als we tevreden zijn over de overgang en deze hebben getest, kunnen we deze nu gaan doorzagen of doorslijpen. Voor een rustige loop, zonder al te veel getik van de wielen, wordt aangeraden de spoorstaven enigszins schuin door te zagen, in plaats van haaks op de railstaaf.

Electra onder de bak

Los van de wijze van het elektrisch aansluiten van de secties spoor op de modulebakken, op enig moment zullen deze aan de onderzijde van de modulebak moeten worden afgewerkt en worden voorzien van connectoren. Schenk hier de nodige aandacht aan en werk netjes, dat voorkomt storingen.

Codeer tenminste te stekers goed, om vergissingen te voorkomen. Zorg dat de stekers goed vast zitten en dat de draden aan de losneembare delen voorzien zijn van een deugdelijke trekontlasting. Maak de lussen niet te lang, opdat er bij werkzaamheden onder de baan, niets of niemand in verward kan raken.

In de bovenstaande afbeelding is de bedrading van een modulebak te zien. Alle bedrading is netjes afgewerkt is bedradingskokers of met zadeltjes vastgezet. Bij elke doorvoer naar de bovenzijde is een label geplaatst met de spoorcode. In een volgend artikel gaan we wat nader in op de bedrading van de modulebakken.

Dit was het dan tot zover, tot een volgende keer!

De keerlus ter linkerzijde van de H0 modulebaan, voldeed in de praktijk niet meer. In de praktijk was er sprake van veel storingen en hadden de treinen met lange rijtuigen moeite door de toch wel krappe bogen te rijden. Er is daarom besloten deze keerlus aan te pakken en tevens de baan iets te verlengen voor een uitneembaar deel, dit laatste voor beter toegang achter de baan.

Navolgend een verslag van de werkzaamheden tot zover

Plan van aanpak

Zoals al gezegd, de bestaande keerlus was te krap. Dus hebben we besloten de deze in elk geval te vergroten. Uitgangspunt was een minimale boogstraal van 600 mm. Deze maat garandeert voor H0 een soepel loop van de langste locomotieven en rijtuigen. Daarna is het sporenplan vastgesteld.

Om enige variatie in rijdend materiaal mogelijk te maken, is besloten de keerlus uit tevoren met drie doorgaande opstelsporen, zodat het mogelijk is twee treinen op te stellen en een afwisselend treinverkeer mogelijk te maken. Hieronder een voorlopig ontwerp met AnyRail 6.

Naast de al gemelde opstelsporen is er ook een enkelsporige baan geprojecteerd, die in de voorgrond van de opstelling zal komen te liggen. Het idee is hier een soort van bergbaan van te maken, welke eindigt in een schaduwstation. In deze baan zal een stopplaats worden gerealiseerd, juist voordat deze uit het zicht zal verdwijnen.

Uitneembaar deel

In boven getoond plan, is een kleine module U aangegeven. Deze module zal zodanig geconstrueerd worden, dat deze eenvoudig is uit te nemen. Hierdoor ontstaat er een door gang voor toegang achter de baan. Omdat de nieuwe keerlus gedeeltelijk in wat wij de vensterbank noemen komt te liggen, zou de baan alleen nog onderlangs aan de achterzijde bereikbaar zijn geworden.

Het leek ons niet praktisch elke avond onder de baan door te moeten kruipen, om achter de baan te moeten komen. Zeker niet als je ook nog van allerlei materiaal moet mee slepen. Dus een eenvoudige toegang werd nodig geacht, wat dus resulteerde in een uitneembaar deel.

De reden dat de baan in de vensterbank moet liggen, is dat er anders te weinig ruimte voor een looppad vóór de baan overblijft. Dit is niet alleen lastig, het is uit oogpunt van veiligheid ook niet gewenst, het toch al krappe pad nog verder in te krimpen.

Hoogteverschil

Door dat de keerlus gedeeltelijk in de vensterbank komt te liggen, ontstond er een hoogteverschil met de baan zoals deze op dat moment was opgesteld. u zijn de poten onder de modules allemaal losneembaar en daarmee ook in hoogte te verstellen. Op zich geen probleem dus, om de baan op hoogte te kunnen stellen.

A hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt de passing van de poten aan te passen, door deze te voorzien van een anti-slip strip. Voorheen was het raakvlak van de passing hout op hout, wat in de praktijk aanleiding gaf tot verzakkingen. Dit ondanks het stevig aandraaien van de vleugelmoeren.

Hierboven een impressie van de aangepaste passing van de poten, met de reeds geplaatste anti-slip strip. Deze zelfklevende strip is overigens in o.a. de bouwmarkt te koop, waar het bedoeld is voor het op b.v. een traptrede te plakken.

Helemaal vooraan ligt nog een poot, waar nog geen strip is gemonteerd. Als je goed kijkt, kun je nog zien dat de passing is verjongd, voordat de strip wordt opgeplakt. Dit is enerzijds nodig om de dikte van de strip te compenseren, anderzijds om ietsje meer speling te creëren. Hierdoor kunnen de poten makkelijker gemonteerd worden, die in de oude situatie net een beetje te krap pasten.

Eerste impressie

Hieronder alvast een plaatje van de bouw van de keerlus. Het ziet er al goed uit en de eerste sporen zijn al gelegd. In deel 2 zullen we dieper ingaan op de bouw van de keerlus en de uitneembare module.