Home » 2025
Jaarlijkse archieven: 2025
Renovatie rechter keerlus – deel 1
De modulebaan vordert gestaag maar, zoals bij elke modelspoorbaan, blijven er zaken die we nog aanpakken willen of verbeteren. Tot die laatste categorie behoort de keerlus ter rechter zijde van de baan. Deze is nog steeds provisorisch opgebouwd en moet nodig aangepakt worden. Niet alleen kunnen we er zo niet mee op evenementen staan, ook op de zolder is de huidige oplossing verre van ideaal. Nu de linker keerlus rijtechnisch gereed is, wordt het tijd de rechter keerlus aan te pakken.
Oude situatie
n de oude situatie bestond de keerlus niet als zodanig. Eerder gingen de beide voorste sporen over in het achter de baan liggende spoor van de “Nebenbahn”. Het werkte maar was verre van ideaal, om over het stuk provisorische baan in de vensterbank nog maar te zwijgen. Ook konden hier geen treinen tijdelijk opgesteld worden, waardoor de het aantal treinbewegingen beperkt was en weinig bijdroeg aan een mooie exploitatie.
Uitgangspunten aanpassing
Na veel denkwerk is er uiteindelijk een spoorplan voor de keerlus gerealiseerd waarbij, net als aan de linker zijde, ruimte is voor drie opstelsporen om de trienen tijdelijk te stationeren. In de onderstaande afbeelding is het spoorplan afgebeeld.
Het gaat om het in oranje aangegeven gedeelte. Vanaf het voorste spoor aan de voorzijde van de baan, worden deze drie opstelsporen middels twee wissels aangesloten.Dit is de ingaande kant van de keerlus. De opstelsporen liggen vervolgens in een lus rond te vier bakken, waaruit de keerlus bestaat.
Aan de andere zijde bevinden zich eveneens twee wissels, waarmee de opstelsporen weer samenkomen. Vervolgens wordt de keerlus weer verlaten via het achterste spoor aan de voorzijde van de baan.
De minimale boogstraal is 600 mm voor alle sporen. Omdat De bestaande in- en uitrijsporen niet goed aansloten bij de nieuwe keerlus, zullen deze ook verlengd worden. De gehele keerlus zal door een “bergmassief” aan het oog onttrokken worden.
De beide sporen aan de voorzijde van de baan zullen middels twee tunnelportalen in deze berg verdwijnen. Na wat wikken en wegen, is besloten elk spoor zijn eigen portaal te geven.
Om het nog wat interessanter te maken EN de boog in het achterste uitgaande spoor te camoufleren, is besloten dit spoor tevens iets te verhogen. In de afbeelding hierboven kunt u dat reeds zien.
Dit geeft dan de indruk dat beide tunnels niet gelijktijdig zijn aangelegd en dat het van oorsprong een enkelsporig traject was. Dit is ook te zien aan de bruggen over de rivier, die ook bestaat uit twee enkelsporige exemplaren.
Nieuwe keerlus
De nieuwe keerlus komt, zoals eerder al gezegd, op in totaal 4 bakken te liggen. Onderstaande afbeelding tot de reeds bestaande bakken, met daarop aangegeven verloop van de sporen. Dit sporenplan in getekend in AnyRail (V7) en 1 op 1 afgedrukt op vellen A3 papier.
Met wat plak- en knipwerk is dit op de bakken gelegd. Het wordt aansluitend met carbonpapier overtrokken op de ondergrond van de bakken.
Vooraan zien we een gedeelte dat onder de berg zal komen te liggen. Hiervoor wordt er op ca. 15 cm hoogte een soort van plafond over de sporen gelegd. Zodoende kunnen we altijd goed bij de sporen en hebben we tevens en stevige ondergrond voor de hoogste delen van de berg.
Achteraan zien we nog een gat in de baan. Daar komt de nieuwe bak te leggen, die de oude provisorische plaat gaat vervangen. In de werkplaats wordt al driftig gewerkt aan deze nieuwe bak. In verband met de situatie op de zolder zal deze in de hoogte deelbaar zijn, net als de keerlus links.
We zullen de komen de tijd regelmatig verslag doen van de vorderingen van deze renovatie. Intussen is het aantal leden van onze vereniging weer toegenomen en kunnen we meer leden aan het werk zetten voor deze klus.
Tot de volgende keer !
Zwolsche Baan (3) – Revisie besturing
De bedrading
Wij zijn begonnen met de renovatie door alle bekabeling in de 3 besturingskasten los te koppelen en onder de spoorbaan per blok op te binden. Onder elk blok hangen 2 of 3 bundels blauwe en oranje draden, afhankelijk van het aantal secties per blok.
Een blok met éénrichtingsverkeer heeft 2 secties. Blok 12 in onderstaande figuur heeft sectie 12.1 en sectie 12.3. Blok 9 met tweerichtingsverkeer heeft 3 secties 9.1, 9.2 en 9.3. Vervolgens moet de bedrading weer worden aangesloten op een dubbele rangeerstrook in de besturingskast. Voor elk blok zijn voor zowel de blauwe als oranje bedrading 3 opeenvolgende aansluitpunten gereserveerd.
De aanduiding 1.25.25 onder sectie 9.1 (figuur) geeft het aansluitpunt op de rangeerstrook weer in kast 1. Sectie 12.1 is aangesloten aansluitpunt 34 van zowel de oranje als de blauwe zijde van de rangeerstrook. De aansluitpunten 1 t/m 33 zijn gereserveerd voor de blokken 1 t/m 11.
In onderstaande figuur wordt het principe van de dubbele rangeerstrook weergegeven.
Op de primaire (blauw) zijde van de rangeerstrook worden de blauwe bekabeling (niet onderbroken A rail) van de blokken aangesloten. De secundaire 3 aansluitpunten behorend bij een blok zijn galvanisch doorverbonden. Dit lijkt dubbelop, daar de A rail niet onderbroken is, maar dit komt de galvanische verbinding ten goede.
De secundaire zijde is eveneens gekoppeld met de connector van de CD16. Aansluiting 1.1a zit op 1a van connector 1 van de combinatie CD16/RMH, 2.4a zit op aansluitpunt 4a van de tweede connector CD16/RMH.
Op de primaire (oranje) zijde van de rangeerstrook worden de oranje bekabeling (komend van de onderbroken B rail rail) van de blokken aangesloten. De secundaire zijde is weer gekoppeld met connector van de CD16. Aansluiting 1.1b1 is gekoppeld met de overeenkomstige aansluiting op de connector van de eerste CD16/RMH combinatie en 2.4b3 op de connector van de tweede CD16/RMH combinatie.
Aansluiting 2.jump5.1 (de tweede sectie van blok 9) is aangesloten op positie 1 van jumper 5 van de tweede CD16/RMH combinatie. In onderstaande figuur is de aansluiting van de blokken 1 tot en met 14 uit kast 1 op de connectoren van beide CD16/RMH combinaties weergegeven.
In onderstaande figuur is het blokschema van de CD16 en de TMH weergegeven zoals ze doorgaans worden toegepast.
De bedrading van de railstaven wordt aangesloten op connector K4 van de CD16. De bedrading voor de voedingsspanning per blok wordt via connector K2 van de CD16 gekoppeld met de TMH via connector K4, zodat de TMH het betreffende blok van de juiste voedingsspanning kan voorzien.
De TMH kan 8 onafhankelijke blokken van spanning voorzien en in combinatie met de CD16 16 bezetmeldpunten detecteren (doorgaans 2 bezetmeldpunten per blok)
Tot zover de bekabeling van de blokken naar de besturingskasten.
(meer…)Zwolsche Baan (2) – Revisie besturing
Hiervoor is ingegaan op de ontstaansgeschiedenis van de Zwolsche baan:
- 1978 – 1980: bouw en tentoonstelling in het provincie huis
- 1980: verhuizing naar de zolder van de Enk school
- 1992: verhuizing naar de zolder van de Elbert school
- 2008 – 2010: ombouw van analoog naar digitaal (Dinamo)
Inventarisatie van de hardware
Al met al is de baan bijna 50 jaar oud en vertoont de baan een aanzienlijk aantal gebreken. Een groot nadeel is dat in de loop van de jaren de documentatie niet of nauwelijks is vastgelegd. Na een aantal jaren geprobeerd te hebben om de baan weer goed berijdbaar te krijgen met bloed, zweet en tranen bleef het aanmodderen. Door het ontbreken van goede documentatie bleef het zoeken naar de spreekwoordelijke speld in de hooiberg.
Eind 2023 hebben we besloten om de baan volledig te renoveren.
Alle elektronica is onderworpen aan een grondige onderhoudsbeurt en alle bedrading van de besturingskasten is losgekoppeld en opnieuw aangesloten. Goede documentatie van het project had hierbij de hoogste prioriteit.
Hierna volgt een bloemlezing van het project.
Besturing
De besturing van de baan is verdeeld over drie kasten met Dinamo Hardware.
Kast 1 – zijde ingang
Kast 1 staat het dichtst bij de computer en herbergt dus de RM-U die verantwoordelijk is voor de communicatie in het Dinamosysteem.
Kast 2 – midden
Kast 2 staat in het midden, ter hoogte van het station. De meest complexe situaties (wisselstraten) bevinden zich in dit gedeelte van de baan.
Kast 3 – zijde werkplaats
Kast 3 staat uiterst rechts van het station en is het verst verwijderd van de computer en de RM-U.
Rigoureuze maatregelen
De tekeningen laten goed de inhoud van de verschillende kasten zien in de oude situatie. De foto’s laten goed zien dat het fouten zoeken en de bijbehorende oplossingen in de loop der jaren zo hun sporen hebben achtergelaten.
De tijd was rijp voor rigoureuze maatregelen: Alle bedrading en elektronica loshalen, controleren, herstellen waar nodig en opnieuw opbouwen. Dus, alle elektronica uit de kasten verwijderd, wat resulteert in de volgende verzameling printplaten.
En we hebben ook besloten, na een eerste inspectie, de printplaten allemaal na te kijken op fouten. Dit omdat wij met uitzondering van de RM-U alle printen als bouwpakket aan te schaffen en zelf op te bouwen. Kennelijk is hier toch nog het een en ander fout gegaan …
Natuurlijk valt VPEB niets te verwijten, de handleidingen die Leon van Perlo heeft gemaakt, waren duidelijk genoeg. Maar ja, het blijft mensenwerk en we kunnen alleen onszelf achteraf de schuld geven, dat wij de door de diverse leden gebouwde printen niet goed hebben gecontroleerd.
(meer…)